Năm Ấy Không Gả Cho Gió Đông

Trước giờ, Diệp Thanh Lan luôn là người thủ lễ. Trong những yến hội, nàng luôn ở lại đến cuối cùng, chứ không biến mất như hai muội muội kia. Vì vậy, Tô nữ quan đinh ninh rằng Trưởng công chúa sắp ban thưởng cho Thanh Lan, bởi ngài đã chấp nhận lời can gián của nàng.

Sau khi bề trên chấp nhận lời can gián, thông thường sẽ có trọng thưởng – điều này giới trí thức đều hiểu rõ. Ngay cả khi không nói đến sách vở, các thái giám và cung nữ trong cung, nếu có thể giúp chủ tử khắc phục những lỗi nhỏ, cũng được ban thưởng. Việc họ có bị chủ tử trách mắng hay không lại là chuyện khác. Nói chung, các chủ nhân đều khá anh minh và hào phóng.

Khi Trưởng công chúa bảo Tô nữ quan tuyên triệu Diệp Thanh Lan, cô cực kỳ chắc chắn rằng đây là ý muốn ban thưởng, nên suốt cả đoạn đường đi, cô đều tươi cười. Dù sao thì Tô nữ quan cũng còn trẻ và cô thực sự tán thưởng Diệp Thanh Lan. Khi Thanh Lan đến, nữ quan tiện tay vén màn cho nàng. Thanh Lan hiểu lễ nghĩa, vội nghiêm mặt hành lễ:

– Cô cô khách khí.

Tô nữ quan không nhịn được trêu Diệp Thanh Lan:

– Không sao, Diệp tiểu thư nhớ thưởng là được.

Nội thị trong cung, khi tiếp đón quan chức, thường có hành động như vậy. Các quan chức hiểu chuyện, khi nói chuyện với Bệ hạ, nếu thái giám ngự tiền chủ động vén màn, họ liền biết quá nửa đó là việc vui. Nếu không phải thăng chức, thì đó là do Bệ hạ có lời khen ngợi hoặc sắp ban thưởng.

Sao Diệp Thanh Lan lại không hiểu được, nàng gật đầu cười nhạt, không lộ chút đắc ý nào. Tô nữ quan còn tưởng nàng trầm ổn, không để lộ hỉ nộ, được Trưởng công chúa điện hạ để mắt mà vẫn không tỏ ra khinh suất. Chỉ đến khi vào trong mới rõ.

Một buổi dạ tiệc dài đã kết thúc. Trưởng công chúa đã chuẩn bị nghỉ ngơi, thay y phục và tháo mũ miện. Mái tóc búi cao như mây, khi bỏ đi vẻ uy nghiêm càng tôn lên dung nhan khuynh thành. Ngài cụp mắt dưới đèn đọc danh sách lễ vật, bên cạnh có vú Tống đích thân cầm đèn.

Thanh Lan bước vào hành lễ, thông báo mình đã đến. Nàng quỳ trên thảm một lúc lâu mà không thấy Trưởng công chúa cho đứng dậy.

Bẩm điện hạ, Diệp gia Đại tiểu thư đã đến rồi, – Tô nữ quan không nhịn được lên tiếng nhắc nhở.

– Ta biết rồi, – Trưởng công chúa đáp.

Trưởng công chúa vẫn im lặng hồi lâu. Bên ngoài đã gõ mõ đến canh hai, Thanh Lan nhớ đến muội muội nhà mình, bèn chủ động mở lời:

– Đêm đã khuya, xin điện hạ bảo trọng thân thể.

Đúng là biết tiến thoái đúng mực, tùy lúc mà biết mình phải nói gì. Tô nữ quan thầm khen trong lòng.

Trưởng công chúa rõ ràng cũng đồng quan điểm, nếu không đã chẳng đặt danh sách lễ vật xuống nhìn nàng.

Thanh Lan vẫn lặng lẽ quỳ trên sàn, ngay cả Tô nữ quan cũng cảm thấy có gì đó không ổn. Chuyện này thực sự không phải ý muốn nhờ cậy hay ban thưởng, mà giống như muốn răn dạy hơn.

Quả nhiên, Trưởng công chúa lên tiếng:

– Triệu tiểu thư đến đây không vì chuyện gì khác, chẳng qua là muốn nói chuyện phiếm thôi.

Diệp Thanh Lan cung kính đáp:

– Có thể giúp điện hạ phân ưu là vinh hạnh của thần nữ.

Tô nữ quan chỉ thấy sự mềm mỏng này ở các đại thần trong triều, khác hẳn cung nhân. Giới văn nhân thì cứng rắn hơn, như cây trúc: một đầu bị áp xuống, đầu còn lại sẽ vươn lên. Đó không phải sự phản kháng, mà là sự đúng mực ẩn chứa trong phục tùng.

Trưởng công chúa mỉm cười.

– Không phải chuyện gì lớn, – Ngài hỏi Thanh Lan như một trưởng bối bình thường. – Chẳng qua thấy tiểu thư đeo Phật châu trên tay, nên muốn hỏi thăm xem chùa nào linh nghiệm.

Văn nhân không nói chuyện quỷ thần. Hỏi chuyện thần Phật với người từng đọc sách thánh hiền, nếu đặt trước mặt các vị đại thần ngự tiền, chắc chắn sẽ không tránh được một hồi khuyên can lý luận.

Nhưng Thanh Lan vẫn chỉ lễ phép cúi thấp đầu.

– Không biết điện hạ muốn làm gì? Lập đàn dâng lễ hay cầu nguyện?

Đúng là thông minh nhanh trí, Tô nữ quan không nhịn được thầm khen. Nếu là lập đàn, thì đó là pháp sự giúp Thái hậu nương nương, phải được thực hiện ở chùa hoàng gia. Thanh Lan hẳn biết ý ngài là muốn cầu nguyện, nên mới hỏi câu này.

– Là cầu nguyện, – Trưởng công chúa đáp.

Ngài thẳng thắn, Thanh Lan cũng thật lòng.

– Bẩm điện hạ, thần nữ thường thắp hương và cúng dầu đèn cho một ngôi chùa nhỏ ở ngoại ô kinh thành, cầu mong bình an trường thọ.

Nàng biết rõ Trưởng công chúa mong ước và cầu nguyện điều gì.

Trưởng công chúa thay đổi sắc mặt.

– Có linh nghiệm không?

– Thưa, linh nghiệm ạ. – Thanh Lan bình tĩnh đáp.

Ít nhất, người mà nàng muốn được phù hộ đã bình an hồi kinh, phong hầu bái tướng, tiền đồ như gấm. Y muốn tổ chức phong Hầu yến, tất cả phu nhân và tiểu thư kinh thành đều tranh nhau đến dự.

Cuối cùng, Trưởng công chúa không ban thưởng cho Thanh Lan mà chỉ hỏi vu vơ mấy câu rồi cho phép nàng lui xuống.

Diệp Thanh Lan bình thản như không, chỉ Tô nữ quan là cảm thấy bất bình. Chờ nàng đi rồi, cô muốn nóinhưng lại thôi. Khi cung nữ đưa trà đến, cô không nhịn được mà lên tiếng:

– Trà cũng không để người ta uống lấy một hớp.

Các nữ quan đều xuất thân từ tiểu thư thế gia, mang khí chất thanh cao, không thực dụng như các cung nhân. Nếu không vừa mắt người trước mặt, họ khó lấy lòng hơn bất cứ ai. Nhưng một khi đã vừa ý ai, họ thường có lòng đồng cảm sâu sắc.

Trưởng công chúa nghe xong bật cười.

– Thí ngọc yêu thiêu tam nhật mãn (1), sao hôm nay Tĩnh Dung lại nóng ruột thế?

Tô Tĩnh Dung biết mình vượt quy củ, nhưng cô cũng hiểu Trưởng công chúa chỉ đang đùa giỡn. Hơn nữa, Ngài vốn dung túng cô nên cô không hề sợ hãi, mà còn phản bác:

– Đương nhiên điện hạ đúng, nhưng Diệp Thanh Lan đã hai mươi tư tuổi rồi, đâu còn bảy năm để chờ…

Câu ‘Thí ngọc yêu thiêu tam nhật mãn, biện tài tu đãi thất niên kỳ’ chỉ là ví von. Cô đương nhiên hiểu Trưởng công chúa không định thử thách Diệp Thanh Lan bảy năm thật.

Quả nhiên, Trưởng công chúa liền hỏi:

– Sao lại không chờ được? Ai chê tuổi cô ấy?

– Thần có nghe mấy lời bóng gió, không dễ nghe chút nào. Hoa Tín yến vốn có chút nâng cao đạp thấp, nếu điện hạ vừa lòng cô ấy, chi bằng để cô ấy được nở mày nở mặt, cũng coi như trọng dụng người tài. – Tô nữ quan khuyên nhủ.

Vú Tống vốn không nói gì, nghe được câu này mới mỉm cười.

– Ta cứ thắc mắc sao hôm nay cô nương cứ nói giúp Diệp Đại tiểu thư, hóa ra là vì chuyện này.

Bà đưa một chén trà cho Tô nữ quan, nhỏ giọng khuyên nhủ:

– Cô nương ngẫm lại xem, Diệp gia tiểu thư hai mươi bốn tuổi chưa gả chồng, hơn nửa là có lý do. Bây giờ điện hạ chấp chưởng Hoa Tín yến, là lúc phải lập uy phục chúng. Có nhiều thiếu phu nhân, đại tiểu thư lập thân đoan chính không được cất nhắc, mà lại đi cất nhắc cô ấy, chuyện đó đâu có được.

Bà thấy Tô nữ quan lại định phản bác, bèn cười nói:

– Ta biết Diệp Đại tiểu thư kia học sâu hiểu rộng, nhân phẩm tốt, làm việc đoan chính, thái độ thong dong đó ta thấy cũng thích. Nhưng miệng đời đáng sợ, dù điện hạ có mến tài đến mấy cũng không thể muốn làm gì thì làm. Diệp Đại tiểu thư từng trải nhiều năm, khảo sát thêm hai tháng cũng chẳng sao. Cô nương, cô thấy đúng không?

Vú Tống đang khuyên Tô nữ quan, nhưng thực chất cũng là khuyên Trưởng công chúa. Bà vốn là nhũ mẫu của Trưởng công chúa. Trong số các bà vú trong phủ, bà có địa vị vững chắc nhất, uy vọng cao nhất, lại còn được Thái hậu nương nương giao phó. Tô Tĩnh Dung cũng trưởng thành dưới sự chăm sóc của bà, nên bà mới gọi một tiếng ‘cô nương’, coi cô như vãn bối của mình.

Tô Tĩnh Dung cũng biết lời bà nói là đúng. Thấy Trưởng công chúa ngồi dưới đèn, mím môi cười nhìn mình, cô chỉ đành cúi đầu:

– Vú dạy đúng ạ.

– Khanh đấy, – Trưởng công chúa biết Tô nữ quan hơi kiêu ngạo, lòng phục nhưng miệng thì không, liền cười nói: – Cũng muộn rồi, nghỉ ngơi sớm đi thôi. Nhị Nương còn đang chờ khanh dạy học.

– Vâng ạ.

.
.
.

(1) Trích trong bài thơ Phóng ngôn kỳ 3 của Bạch Cư Dị.

Tặng quân nhất pháp quyết hồ nghi,
Bất dụng toàn quy dữ chúc thi.

Thí ngọc yêu thiêu tam nhật mãn,
Biện tài tu đãi thất niên kỳ.
Chu Công khủng cụ lưu ngôn nhật,
Vương Mãng khiêm cung vị soán thì.

Hướng sử đương sơ thân tiện tử,
Nhất sinh chân nguỵ phục thuỳ tri?

Bản dịch sưu tầm trên thivien. net:

Cách này tặng bác chẳng hồ nghi,
Đâu phải bói rùa, lễ cỏ thi.
Thử ngọc, ngày: ba, thiêu thật đủ,

So tài, năm: bảy, ấy là kỳ.
Chu Công luống sợ truyền ngôn lại,
Vương Mãng khiêm nhường, chưa biến đi.
Hợp với xưa, nay, thân đến chết,
Lại như thật, giả, biết ai kia?