Ông nội em làm nghề dạy học. Tài sản quý báu nhất của ông bà để lại cho con cháu là cái tủ sách. Cha mẹ em nâng niu, giữ gìn từng quyển sách một.

Cái tủ sách bằng gỗ sến, có hai cửa kính. Vài năm, bố em thuê thợ đánh véc-ni lại một lần, nên cái tủ vẫn bóng và đẹp. Phần trên, mỗi bên có năm tầng, ngăn cách bởi những tấm kính dày ba, bốn li. Gần hai trăm cuốn sách, cuốn sách nào cũng có chữ viết và chữ kí của ông lưu lại.

Có những cuốn dày cộp như Từ điển Pháp - Việt, Hán - Việt, Việt Nam văn học sử yếu của Dương Quảng Hàm,... nay đã ố vàng. Lâu lâu, bố lại đem phơi từng chồng sách, sau đó xếp vào theo thứ tự. Bố vẫn đọc, vẫn tra cứu trong nhiều quyển sách cũ của ông. Có hôm, bố lấy ra quyển sách Phong dao (Nguyễn Văn Ngọc), Quốc văn giáo khoa thư nhắc các con đọc. Bố nói có nhiều bài trong hai cuốn sách ấy, bố đã buộc lòng từ thuở bé thơ, nay vẫn còn nhớ. Cái tủ sách của ông để lại được đặt trong phòng học của anh Cảnh và của em. Nó trở thành vật kí thác thiêng liêng của ông nội.

Bố vẫn nhắc hai con: “Phải biết đọc sách, biết học theo sách và làm theo sách”. Mỗi lần mở một cuốn sách của ông, em cảm thấy một rạng đông bừng sáng cả tâm hồn thơ bé. Em rất yêu quý tủ sách này.

Cái tủ sách mà mẹ em vẫn dùng lâu nay là của ông ngoại để lại. Cùng với cái tủ là 12 quyển sách tiếng Pháp, quyển nào ở trang đầu, ông cũng ghi rõ ngày tháng năm mua và kèm theo chữ kí của ông.

Cái tủ được làm bằng gỗ lim, đánh véc-ni màu nâu sẫm rất bóng. Nó rất nặng, phải 4 người lớn mới khiêng được cái tủ không. Tủ được kê sát tường, cạnh bàn làm việc của mẹ. Rất ít khi nó được di chuyển. Cái tủ sách rộng 1,2m; cao 1,8m; bề sâu là 0,6m. Phần trên có 4 lớp, lớp nào cũng chia làm 2 ngăn. Phía trước là cửa kính. Phần dưới cũng chia làm 2 ngăn, có 2 cánh cửa gỗ, có thể đựng được nhiều thứ lặt vặt khác. Các ngăn 4 lớp trên đều được xếp sách. Gáy hướng ra ngoài. 12 quyển sách của ông ngoại để lại, và một ít sách tiếng Nga của bố được mẹ xếp vào lớp trên cùng. Hai lớp giữa là sách và tài liệu giảng dạy của mẹ. Mẹ là giáo viên Ngữ Văn trường Trung học cơ sở, nên sách của mẹ toàn là sách văn học. Các cuốn thơ Hồ Chí Minh, các tuyển tập của Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng, Nam Cao, Tố Hữu... mẹ đều có cả. Lớp cuối cùng, mẹ xếp sách của Nhà xuất bản Kim Đồng, là sách đọc của hai chị em. Mẹ quy định hai chị em không được lục lọi sách của ông, của bố, của mẹ; cần quyển nào ở ngăn sách của mẹ phải xin phép mẹ. Sách của hai chị em, sau khi đọc xong phải xếp gọn vào tủ, không được mang sách đến trường. Cái tủ sách này tháng năm vẫn đứng trầm mặc ở một góc phòng. Mỗi lần đứng trước tủ sách, ngước nhìn và nhẩm đọc các tên sách, em tưởng như mình đang được trò chuyện với người xưa, những danh nhân văn hóa, những nhà văn nhà thơ lỗi lạc của đất nước.

Cái tủ sách luôn luôn nhắc nhở hai chị em ghi nhớ lời dạy của người xưa: "Mỗi quyển sách là một hũ vàng. Sách là thầy, là bạn của tuổi thơ".

Bước vào phòng làm việc của gia đình em, cái tủ sách là đồ vật thu hút ngay từ cái nhìn đầu tiên. Cái tủ được kê sau bàn làm việc của bố, chiếm gần hết bức tường phía trái căn phòng.

Cái tủ sách hình khối chữ nhật đứng, cao một phẩy chín mươi lăm mét, rộng một phẩy sáu mét, bề rộng của tủ độ năm mươi xăng-ti- mét. Tủ được làm bằng gỗ quý, đánh véc-ni bóng loáng, nổi vân gỗ nâu sậm trên nền gỗ vàng màu hổ phách. Cửa tủ lắp kính trong suốt. Mỗi cánh cửa tủ có một tay nắm khắc chạm hình giọt nước. Phần trên của tủ có ba ngăn, mỗi ngăn cao bốn mươi xăng-ti-mét. Phần dưới tủ không lắp kính, chia thành hai ngăn. Tay nắm ở mỗi cánh cửa tủ ở ngăn dưới cũng được tiện khắc theo hình giọt nước. Hông tủ và lưng tủ đều được làm bằng gỗ quý, nổi vân lụa loang loáng như mặt hồ chiều thu trước lúc hoàng hôn. Các đường hoa văn trên cánh cửa tủ đơn giản nhưng sắc sảo và đẹp. Ở mỗi cánh cửa tủ, người ta khắc hai đường chỉ lõm, song song theo chu vi của tủ. Ngăn cách giữa phần tủ lắp kính và phần dưới cùng của tủ được khắc chỉ nổi bằng gỗ trắc. Người thợ mộc khéo tay đã chọn lấy phần gỗ nửa trắng nửa nâu của cây trắc nên mặt tủ vừa đơn giản, vừa đẹp một cách độc đáo, riêng biệt. Ba ngăn trên bố em xếp sách vào đó, gáy sách hướng ra ngoài, muốn lấy sách cũng rất thuận tiện. Mẹ đặt vào tủ sách một chú gấu bông và một đóa hồng làm bằng vải, cắm trong chiếc bình thủy tinh thon nhỏ, thẳng đứng.Tủ sách sáng lên dưới ánh đèn phòng. Nhất là vào buổi sáng, khi nắng mai chiếu rọi vào phòng từ cửa sổ, bình thủy tinh hoa hồng có những viên bi li ti đủ màu sắc sáng lấp lánh. Tủ sách như được treo đèn màu thật đẹp. Hai ngăn dưới cùng, bố em để sách cũ, tài liệu in thành tập và hộp mi-ca đựng bút viết, kẹp giấy văn phòng. Tủ sách lớn này được tích lũy từ hồi ông nội em chưa mất. Tất cả sách được bảo quản ở tủ này đều là sách để học tập, tài liệu quý báu dành để tra cứu, sách "Bách khoa toàn thư", "Đại Việt sử ký" và nhiều tập sách quý mà ông nội em giữ gìn trong mấy chục năm qua.

Cùng với niềm đam mê tích lũy sách quý, tự học của gia đình em, cái tủ sách chứa đựng vào lòng nó mọi tri thức qua nhiều thời đại. Nó giúp gia đình em giữ sách khỏi bị mối mọt, ẩm mốc. Hàng tuần, em giúp mẹ lau dọn bàn làm việc của bố và tủ sách bằng một mảnh vải mềm nên tủ luôn sáng bóng như mới. Bố em luôn bảo: “Sách tốt là bạn tốt”. Cái tủ sách đẹp như thế nhưng nó chỉ khiêm tốn thầm thì cùng em: “Tôi sẽ giúp ông bà chủ và cậu chủ giữ gìn những pho sách quý.”

Cùng với những tiến bộ của mạng lưới Internet, một số người không cần mua sách, mua tủ đựng sách. Ý nghĩ đó thật sai lầm. Tra cứu trên mạng là việc làm tốt cần phát huy nhưng cũng có những kiến thức chỉ có ở trong sách, mà có sách ắt phải cần có tủ đựng sách. Cái tủ sách của nhà em vừa phục vụ cho nhu cầu học tập, vừa là kỉ niệm của ông nội để lại. Vì thế, em rất vui vì có tủ sách bầu bạn.

Trong phòng riêng của em có rất nhiều đồ dùng dễ thương nhưng em thích nhất là cái giá sách.

Giá sách của em được làm bằng gỗ cây mít nhưng rất vững chắc. Cách đây hai năm, sau chuyến đi công tác, bố em đã tự tay đóng nó làm quà tặng sinh nhật cho em. Giá sách được đặt ngay ngắn trước bàn học ở góc phòng. Nhìn từ xa, nó như một khung cửa sổ mở ra nhiều mơ ước.

Giá sách mặc trên mình tấm áo choàng màu nâu bóng loáng. Xung quanh đường diềm, em thắt những chiếc nơ đủ màu sắc khiến nó như cô công chúa điệu đà. Giá sách ấy có ba tầng: hai tầng dưới, mỗi tầng có ba ngăn hình chữ nhật đều nhau, nằm so le rất cân đối; tầng dưới, em để sách giáo khoa và vở viết; ngăn nhỏ ngoài cùng là nơi những lọ bút xinh xắn trú ngụ.

Tầng hai là nơi ở của những cuốn sách tham khảo hay nâng cao. Ngoài ra, em còn sưu tầm rất nhiều truyện tranh, tác phẩm văn học thiếu nhi và đặt chúng gọn gàng ở tầng hai. Duy nhất tầng trên cùng không chia thành các ngăn, chính vì vậy, em trang trí rất nhiều đồ vật ngộ nghĩnh: Nào thú bông, lọ hoa, những món đồ nhỏ em tự tay làm... Mỗi khi học bài căng thẳng, em lại nhìn lên đó để giải trí, đầu óc bỗng thấy thoải mái và nhẹ nhõm hơn.

Hai năm qua, giá sách luôn là người bạn thân thiết của em, em luôn thầm nhủ sẽ luôn giữ gìn giá sách thật cẩn thận để giá sách dùng được lâu bền hơn. Ngoài bài văn tả giá sách của em, các em học sinh có thể tham khảo các bài văn tả đồ vật khác như: Quả địa cầu, bản đồ Việt Nam, cái trống trường, con lật đật.

Nhà em có một cái tủ sách rất đẹp dùng để đựng sách và bảo quản cho sách luôn luôn mới, ngăn nắp, gọn gàng. Không những thế, tủ còn là đồ vật trang trí ngôi nhà mà bất cứ ai nhìn vào cũng thấy thư giãn, trí thức.

Cái tủ sách nhà em lại có độ rộng 1,2m; cao 1,8m còn về bề sâu là 0,6m. Đặc biệt hơn đó chính là phần trên có 4 lớp, lớp nào cũng chia làm 2 ngăn. Còn đối với phía trước là cửa kính. Phần dưới của chiếc giá sách nó dường như cũng chia làm 2 ngăn, có 2 cánh cửa gỗ và điều này dường như cũng có thể đựng được nhiều thứ lặt vặt khác.

Cái tủ nhà em được làm bằng gỗ lim. Bố em đánh véc-ni màu nâu sẫm rất bóng. Vì được làm bằng gỗ lim nên nó rất nặng, phải 4 người lớn mới khiêng được cái tủ không đựng đồ gì bên trong. Chiếc tủ đã được kê sát tường, cạnh bàn làm việc của mẹ. Và đặc biệt hơn là nó cũng rất ít khi nó được di chuyển đi đâu mà chỉ đứng nguyên một chỗ mà thôi.

Chỉ cần nhìn vào các ngăn là sẽ thấy được sự khoa học của mẹ khi sắp xếp sách. Các ngăn của 4 lớp trên đều được xếp sách, gáy hướng ra ngoài, nó bao gồm những quyển sách cũ và quý hiếm của ông bà để lại và của bố mẹ thời còn trẻ. Đặc biệt hơn đó chính là 2 lớp giữa là sách và tài liệu giảng dạy của mẹ em, mẹ em là cô giáo. Rồi có rất nhiều sách hay nữa, như các tác phẩm văn học, các truyện hay cũng đều được sắp xếp gọn gàng ở một góc phòng.

Đặc biệt hơn là cứ mỗi lần đứng trước tủ sách, ngước nhìn và nhẩm đọc các tên sách, em dường như tự nhắc mình cần phải học và đọc sách nhiều mới có thể hiểu được những điều hay lẽ phải, mới có kiến thức sâu rộng. Em cũng yêu thích chiếc giá sách này lắm, nên em vẫn thường xuyên lau chùi vệ sinh giá sách sạch sẽ nhất.

Trong phòng học của em thì khi bước vào người ta đã phải trầm trồ và thấy được chiếc tủ sách thật là sang trọng biết bao nhiêu. Đây là chiếc giá sách mà bố em cũng đã mua cho em để có thể để những cuốn sách hay thật gọn gàng.

Khi quan sát em thấy được cái tủ sách hình khối chữ nhật đứng, chiếc tủ này của em có chiều cao một phẩy chín mươi lăm mét. Chiếc tủ lại có một độ rộng một phẩy sáu mét, đặc biệt hơn nếu như đo bề rộng của hông tủ độ năm mươi xăng-ti- mét. Chiếc tủ này theo bố em nói thì nó đã được làm bằng gỗ quý, đánh véc-ni bóng loáng thật đẹp đẽ. Quan trọng hơn về tính thẩm mỹ đó chính là những đường vân có một màu nâu sậm trên nền gỗ vàng màu hổ phách.

Ngoài ra chiếc cửa tủ lắp kính trong suốt. Em cũng như đã thấy được đối với mỗi cánh cửa tủ có một tay nắm khắc chạm như những hình giọt nước. Khi để ý lên cao thì phần trên của tủ có ba ngăn, mỗi ngăn cao bốn mươi xăng-ti-mét. Phần dưới tủ không lắp kính, chia thành hai ngăn. Em cũng như đã thấy được cái tay nắm ở mỗi cánh cửa tủ ở ngăn dưới cũng được tiện khắc theo hình giọt nước trông đáng yêu vô cũng.

Còn về phần hông tủ và lưng tủ đều được làm bằng gỗ quý, và những vân gỗ này dường như được nổi vân lụa loang loáng như mặt hồ chiều thu trước lúc hoàng hôn. Thật dễ có thể nhận thấy được chính với các đường hoa văn trên cánh cửa tủ đơn giản nhưng sắc sảo và đẹp. Hơn nữa em như thấy được chính ở với mỗi cánh cửa tủ, người ta cũng như đã phải khắc hai đường chỉ lõm, và những đường chỉ này lại như song song theo chu vi của tủ. Đặc biệt hơn đó chính là khi ngăn cách giữa phần tủ lắp kính và hơn nữa đó cũng chính là phần dưới cùng của tủ được khắc chỉ nổi bằng gỗ trắc. Qủa thật chính người thợ mộc khéo tay đã chọn lấy phần gỗ nửa trắng nửa nâu của cây trắc nên mặt tủ vừa đơn giản, và nó lại như vừa đẹp một cách độc đáo, riêng biệt. Trong chiếc giá sách em như thấy được với 3 ngăn trên bố em xếp sách vào đó, và đặt thật cẩn thận sao cho gáy sách hướng ra ngoài, muốn lấy sách cũng rất thuận tiện. Còn mẹ em lại như đã đặt vào tủ sách một chú gấu bông và một đoá hồng làm bằng vải, và bên cạnh đó lại còn cắm trong chiếc bình thuỷ tinh thon nhỏ, thẳng đứng. Chiếc tủ sách dường như cũng đã thật là sáng lên dưới ánh đèn phòng. Đặc biệt hơn đó chính là nhất là vào buổi sáng, và vào khi nắng mai chiếu rọi vào phòng từ cửa sổ, thì lúc này em như thấy được chiếc bình thuỷ tinh hoa hồng có những viên bi li ti đủ màu sắc sáng lấp lánh. Tủ sách như được treo đèn màu sắc thật tươi sáng và thật đẹp. Đặc biệt hơn em như thấy được ở hai ngăn dưới cùng, bố em để sách cũ những cuốn sách có giá trị.

Sách chính là người bạn thân thiết của con người, cung cấp cho ta biết bao tri thức chính vì vậy mà một chiếc giá sách thật quan trọng. Và em cũng yêu chiếc giá sách này của em lắm.

Nhà em có một cái tủ sắt cũng rất đẹp, dùng để đựng sách và hơn nữa là để bảo quản cho sách nhìn cho thật là gọn gàng.

Cái tủ sách nhà em lại có độ rộng 1,2m; cao 1,8m còn về bề sâu là 0,6m. Đặc biệt hơn đó chính là phần trên có 4 lớp, lớp nào cũng chia làm 2 ngăn. Còn đối với phía trước là cửa kính. Phần dưới của chiếc giá sách nó dường như cũng chia làm 2 ngăn, có 2 cánh cửa gỗ và điều này dường như cũng có thể đựng được nhiều thứ lặt vặt khác. Cái tủ nhà em cũng đã được đóng làm bằng gỗ lim, và được bố em cũng đánh véc-ni màu nâu sẫm rất bóng. Được làm bằng gỗ lim nên nó rất nặng, phải 4 người lớn mới khiêng được cái tủ không đựng đồ gì bên trong. Chiếc tủ đã được kê sát tường, cạnh bàn làm việc của mẹ. Và đặc biệt hơn là nó cũng rất ít khi nó được di chuyển đi đâu mà chỉ đứng nguyên một chỗ mà thôi.

Em như thấy được chính các ngăn 4 lớp trên đều được xếp sách, gáy hướng ra ngoài, nó bao gồm 12 quyển sách của ông ngoại để lại, và một ít sách tiếng Nga của bố được mẹ xếp vào lớp trên cùng. Đặc biệt hơn đó chính là 2 lớp giữa là sách và tài liệu giảng dạy của mẹ em, mẹ em là cô giáo. Rồi có rất nhiều sách hay nữa, như các tác phẩm văn học, các truyện hay cũng đều được sắp xếp gọn gàng.

Em dường như cũng đã thấy được chính cái tủ sách qua bao tháng năm vẫn đứng trầm mặc ở một góc phòng. Đặc biệt hơn là cứ mỗi lần đứng trước tủ sách, ngước nhìn và nhẩm đọc các tên sách, em dường như cũng lại tự mình tưởng như mình đang được trò chuyện với người xưa, những danh nhân văn hóa, những nhà văn, nhà thơ lỗi lạc của đất nước. Cần phải học và đọc sách nhiều mới có thể hiểu được những điều hay lẽ phải.

Em cũng yêu thích chiếc giá sách này lắm, nên em vẫn thường xuyên lau chùi vệ sinh giá sách sạch sẽ nhất.

Khi tôi lên lớp 5, cha quyết định đóng một chiếc tủ sách cao năm ngăn để 3 anh em chúng tôi để sách vở. Nghĩ cũng tội, cha là thợ mộc, mấy năm liền lo chuyện cơm áo cho gia đình mà không đóng nổi cho 3 đứa con cái giá sách.

Lần ấy, sự quyết tâm của cha càng có cơ sở khi anh chị tôi đều được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi huyện. Với đôi bàn tay lành nghề, khéo léo, không mất quá nhiều thời gian, cha tôi hoàn thành xong tủ sách. Nó cao gấp rưỡi người tôi, muốn lấy sách giá trên cùng phải bắc ghế đẩu trèo lên. Gỗ đóng giá sách chẳng mấy trơn tru, lại không được đánh vec- ni hay sơn mài, thỉnh thoảng lại thấy xuất hiện những vệt đen, những mắt gỗ. Có lẽ chúng được tận dụng từ những thanh gỗ thừa.

Chiếc tủ sách được đặt ở gian trong căn nhà ba gian bằng gỗ của gia đình tôi. Ngăn dưới cùng được trưng dụng để sách báo, đồ lưu niệm, mũ nón, tiếp đến là ngăn đựng sách vở của tôi, chị Hà, anh Thành. Ngăn trên cùng, cha tôi cẩn thận gắn kính, bọc gỗ kín bốn bên, chẳng bao giờ chúng tôi dám kéo ra xem bên trong để những gì. Mỗi người đều lo chăm chút, sắp xếp ngăn riêng của mình, riêng ngăn bọc kính cứ trầm tư khép kín như thế.

Hình như cái tủ sách tiếp thêm tinh thần học tập cho anh em tôi. Mỗi năm, sách cũ chồng lên nhiều thêm. Mỗi năm học mới, khi xếp từng chồng sách vở được cha mẹ bọc cẩn thận lên từng ngăn, theo phản xạ, tôi lại ngước nhìn ngăn bọc kính trên cùng, hình như nó bị lãng quên từ lúc bắt đầu hiện diện trong căn nhà của gia đình tôi.

Chiếc tủ sách đã theo anh em chúng tôi lên từng lớp. Đến lúc chúng tôi rời xa căn nhà ấu thơ, sách vở đã chất chật kín từng ngăn. Những năm sau đó, căn nhà gỗ ba gian mối mọt nhiều, cha mẹ dành dụm xây được một căn nhà rộng rãi hơn ở mảnh đất bên cạnh.

Tôi đã thức suốt đêm để giở lại tất cả những ký ức tưởng đã lãng quên ấy. Để biết rằng đôi khi những gì đáng để mình nhung nhớ suốt đời chỉ gói gọn trong chiếc tủ sách của mình.