Đường Chuyên

Khoai tây đã bắt đầu tới mùa thu hoạch, bỏ đi dây leo khô héo, men theo đất, dùng xẻng sắt đào, củ dưới mặt đất chi chít. Vân gia trồng đúng một trăm mẫu, đó là do huyện lệnh đặc biệt phê duyệt, toàn huyện đều đợi khoai tây của Vân gia, nói là lấy về nhà làm giống, năm sau huyện Lam Điền không đem khoai tây trồng toàn huyện mới là lạ.

Chuyện thu hoạch khoai tây căn bản là không cần Vân gia ra tay, huyện lệnh, chủ bạ, huyện úy dẫn lý trưởng, hương lão toàn huyện ra tay, nông gia cũng có một số kẻ gian xảo, không tận mắt nhìn thấy khoai tây lấy từ trong ruộng ra thì không tin vào sản lượng của thứ này, bọn họ chỉ tin vào thứ mắt nhìn thấy.

Hoa huyện lệnh chuyến này đặt cược lớn, triều đình hạ lệnh bách tính thận trọng trồng khoai tây, nói thứ này còn chưa thành thục, đợi nhà phú quý trồng vài năm, đợi nó hoàn toàn không có vấn đề mới do bách tính trồng quy mô lớn. Hoa huyện lệnh từ tiểu lại thăng lên, cho nên sớm ghét mấy lời rắm thối này, tất nhiên cho rằng triều đình đang ưu đãi nhà phú quý, không thấy giá khoai tây cao thế nào à? Huân quý vô lương tâm toàn moi tiền mồ hôi nước mắt của bách tính.

Ý tốt của Lý Nhị bị bách tính coi thành lòng lạ dạ thú, là phân ủ trong hố xí, Lam Điền huyện có đại hộ như Vân gia chẳng phải lo, huyện lệnh, chủ bạ, huyện úy cứ vài ngày tới nhà cầu khẩn, xin Vân gia cho trồng thêm khoai tây, cho giữ thêm ít giống, để năm sau bách tính của huyện Lam Điền được trồng, ít nhiều ăn vài bữa no.

Vân Diệp không ở nhà, Tân Nguyệt không dám định đoạt, lão nãi nãi lên tiếng, toàn bộ khoai tây thu hoạch năm ngoài Vân gia không được ăn, để trong hầm làm giống, khai xuân năm nay trồng kín mặt năm núi, nếu có vấn đề gì thì lão thái bà này gánh vác.

Hành động như Quan âm bộ tát của lão nãi nãi làm huyện lệnh khóc hết nước mắt, xông vào Kinh triệu phủ, lấy một giây thừng treo cổ uy hiếp quan trên, nếu như năm sau không cho bách tính trồng khoai tây, hắn sẽ treo cổ chết trên đường Chu Tước.

Hắn có chết cũng chẳng ai quan tâm, nhưng treo cổ ở đường Chu Tước không phải là trò đùa, tên khốn này sẽ lập tức được lưu danh sử sách muôn đời do vì dân thỉnh nguyện. Cho nên ngàn vạn lần đừng nghĩ rằng Hoa huyện lệnh không có gan treo cổ chết, ở cái thời đại thanh danh còn cao hơn tính mạng này, vì con cháu đời sau, Hoa huyện lệnh sẽ cười lớn thắt cổ, chết rồi lưỡi chẳng thè ra, mắt nhắm chặt ngậm cười chín suối.

Khỏi cần nghĩ, con cháu đời sau của hắn chắc chắn đời đời được người ta tôn kính, cho dù có nghèo đói ăn xin, tới nhà người khác xin cơm cũng ưỡn thăng lưng.

Kinh triệu phủ đẩy chuyện này lên trung thư, bình thường Hoa huyện lệnh thấy các vị đại lão hận không thể quỳ xuống liếm ngón chân, lúc này lưng ưỡn thẳng tắp, giọng hùng hồn thúc giục các đại lão mau mau quyết định, nông vụ không đợi người.

Lập văn thư sinh tử, Hoa huyện lệnh thỏa mãn có được quyền ưu tiên trồng khoai tây trước tiên, được bách tính xúm xít vây quanh suốt đường về huyện Lam Điền, Vân gia trồng một trăm mẫu, quan phủ sẽ thu mua chín mươi lăm mẫu trong đó, năm mẫu còn lại Vân gia giữ, thế đã là chính sách ưu đãi rồi.

Thư lại kéo lụa đỏ đo đất, quây ra một mẫu, lý trưởng, hương trưởng cùng đám nha dịch kiểm tra khoai tây được đào ra trong sọt.

Nhặt, nhặt, nhặt, huyện lệnh ôm tới ba cân khoai tây ngồi trong ruộng khóc lớn, tất cả mọi người đều vây quanh ông ta khóc, thứ tốt như thế này vì sao không cho bách tính trồng? Sản lượng một mẫu hiện giờ còn chưa biết, riêng khoai tây huyện lệnh đào được đã tới năm sáu đảm rồi.

Một mẫu nhanh chóng được đào hết, đám lý trưởng, hương lão đến cục đất hơi to một chút cũng bóp ra tìm khoai, đến khi xác định là đã thu hoạch toàn bộ, sản lượng hơn ba nghìn cân làm tất cả há hốc mồm, đã ai nghe thấy có thứ gì một mẫu sản xuất ra hai mươi lăm đảm chưa?

Vân gia còn đem khoai tây trồng ở đất hạn sườn núi, năm nay mưa bình thường còn có thu hoạch như vậy, nếu toàn bộ trồng trong ruộng thiên nhiên thì sẽ có thu hoạch tới mức nào?

Hoa huyện lệnh môi run run, chỉ một mảnh đất đằng xa:


- Đo thêm một mẫu nữa, chúng ta xem thế nào, nói không chừng nơi đó đất màu mỡ, sản lượng còn cao hơn nữa.

Đó là kỹ năng lão nông, chỉ cần nhìn đất đai là biết có tốt hay không, đất bạc màu, trong có cát, đá thì rõ ràng không phải đất tốt, nhưng không ai lên tiếng, cùng di chuyển trận địa, tiếp tục tới mảnh đất huyện lệnh chỉ định đào khoai.

Một cỗ xe trâu từ xa thong thả đi tới, đánh xe là một lão hán tóc trắng phau phau, mặc y sam phó dịch, nhìn t hấy trong ruộng náo nhiệt, liệt đánh xe tới chỗ này.

Lão phó chắp tay với lão hán xem náo nhiệt của Vân gia trang tử, thi lễ hỏi:

- Huynh đệ, vì sao trong ruộng đâu cũng thấy quan gia? Đang làm gì thế?

Lão hán quay đầu lại thấy người còn nhiều tuổi hơn cả mình, vội đáp lễ:

- Lão ca ca cũng tới xem náo nhiệt sao? Chỗ này à, toàn là những kẻ ít kiến thức đang đào khoai tây cho nhà ta, khoai tây ấy, lão ca nghe thấy chưa, là thứ mà hầu gia nhà ta mang về từ chỗ lão thần tiên, vừa rồi một mẫu thu hoạch được có hai mấy đảm thôi mà đã khiến huyện lệnh kia mừng rơi nước mắt, thế mà còn chưa tin, chuẩn bị đào mấy mẫu nữa kiểm tra, lão hán đứng xem náo nhiệt thôi.

- Năm nay mưa ít, ảnh hưởng tới thu hoạch, năm ngoái nhà lão hán một mẫu thu hoạch bốn nghìn cân, có ba nghìn cân đã làm huyện lệnh khóc thế kia, nếu lão hán nói với hắn nhà mình thu hoạch bốn nghìn cân chắc có người chết.

Biểu hiện của Hoa huyện lệnh làm Vân gia trang hộ xem thường, khoai tây là rau, đương nhiên là thứ tốt, mặc dù cũng có thể dùng làm lương thực, nhưng ăn hàng ngày thì không ai ăn nổi, chỉ có người chết đói mới coi khoai tây như mạng sống.

- Nói như thế năm nay huynh đệ cũng trồng không ít hả? Hẳn trong nhà nhất định dư dả làm người ta hâm mộ.

Lão phó rất biết nói chuyện, hai người tìm cái cọc gỗ ngồi xuống, bắt đầu tán gẫu.

- Úi cha, lão ca ca của ta ơi, khoai tây sản lượng cao thật đấy, nhưng nó cũng hại đất, trồng một mẫu khoai tây phải trồng linh lăng một năm dưỡng đất, nhà lão hán năm nay trồng nửa mẫu thôi, đủ cả nhà ăn là được. Hoàng gia không cho tùy ý bán khoai tây, chỉ nhà phú quý bất lương mới lén bán đi, nghe nói kiếm được không ít tiền.

- Lương thực tốt mà huynh đệ không trồng nhiều thật là đáng tiếc, một năm thu hoạch hai chục đảm, còn nhiều hơn hai vụ lúa mạch.

- Có gì mà tiếc chứ, khoai tây năm nào thiên tai ăn là được, có nhà ai lại ăn nó ngày này qua ngày khác, vả lại năm sau chúng tôi trồng ngọc mễ, Vân gia mà trồng khoai tây hết thì người khác còn sống sao được. Trang chủ nói rồi, Vân gia trang ta không tranh ăn với những người đói khổ, năm sau cho bọn họ trồng, chúng ta trồng ngọc mễ.


- Ngọc mễ? Đó lại là cái gì thế? Lão hủ sống bao lâu, trồng trọt cũng nhiều, sao chưa nghe thấy thứ lương thực này, chẳng lẽ cũng là vị hầu gia nhà huynh đệ lấy từ chỗ lão thần tiên?

Lão hán được cơ hội khoe khoang, cười sang sảng ra chiều đắc ý lắm:

- Còn chẳng phải thế sao, hầu gia nhà ta là người tham ăn, trước kia theo lão thần tiên chạy khắp nơi kiếm thứ ngon để ăn, vô tình ăn được ngọc mễ, cũng chẳng nhớ ra là ăn ở đâu, kết quả tìm trong túi không ngờ còn mấy hạt ngọc mễ chưa ăn hết, thế là lấy ngựa chết làm ngựa sống, ném bừa vào bồn hoa, ai ngờ tới mùa thu hoạch lại ra bắp, thế là có cả đống kia kìa.

Lão hán cười tươi vô cùng chỉ cả mảng ruộng lớn trồng ngọc mễ, ngọc mễ ngon lắm, đó là do hầu gia nói, ngay cả người cao sang như hầu gia còn nói ngon thì sao kém được, năm sau có giống nhất định phải trồng nhiều một chút, hoàng gia chỉ nói không cho trồng khoai tây, nhưng không nói không cho trồng ngọc mễ.

***

Ngọc mễ là ngô, từ giờ mình để là ngọc mễ cho phù hợp bối cảnh cổ.

Lão phó lắc đầu, cảm tạ trang hộ rồi về xe trâu, nói nhỏ gì đó với người trong xe, thi thoảng chỉ huyện luyện đang bận rộn ngoài đồng xa, lại chỉ ngọc mễ, tựa hồ rất kích động.

Nghe lão phó báo cáo, rèm xe vén lên, một lão giả mặc áo thọ từ trên xe bước xuống, cái đầu lưa thưa vài sợi tong, lông mày chẳng có lấy một sợi, mồm sư tử, mũi tỏi, mấy sợi râu không đều, bộ dạng buồn cười, nhưng trang nghiêm đạo mạo, làm người ta không dám khinh nhờn.

Trong lòng có chữ nghĩa thì mặt mũi cũng sáng sủa, đó chính là Nhan Chi Thôi lão phu tử, xuống xe rồi nhìn mặt trời trên cao, cất bước tới chỗ huyện lệnh, tới bên ruộng, nhìn thấy huyện lệnh báo lấm lem bùn đất nhặt khoai tây cho vào sọt, hài lòng gật đầu, chắp tay hỏi:

- Huyện tôn sao lại toàn thân bùn đất thế kia?

Hoa huyện lệnh ngẩng cái đầu đẫm mồ hôi lên, nhìn thấy trên bờ ruộng có một lão giả tướng mạo cổ quái, nhìn không ra tuổi, bảo tám mươi cũng đúng, nói một trăm cũng chẳng sai, lão thọ tinh như thế phải dùng lễ đối đãi, huống hồ người ta khí độ bất phàm, tuổi cao mà không chống gậy, nếu nói xuất thân bình dân tiểu hộ thì hắn không tin.

Không kịp bỏ khoai tây xuống đã khom lưng đáp:

- Trước mặt lão trượng không dám xưng huyện tôn, ngài gọi tự của vãn bối là Thành Đa là được, nơi này quá nóng, vãn bối đỡ ngài vào lán tránh nắng, uống ngụm nước, lão trượng muốn nói gì, vãn bối cung kính lắng nghe.

Nha Chi Thôi gật đầu mỉm cười, để Hoa huyện lệnh đỡ mình vào lán an tọa, Vân gia không phái người tới đồng giám sát, chỉ chuẩn bị cho họ mấy thùng trà lạnh để bọn họ giải khát, Hoa huyện lệnh chọn cái chén sạch sẽ, lấy trà tráng, rồi mới rót một chén trà, hai tay dâng lên.

Nhan Chi Thôi không từ chối, nhận lấy thử một ngụm, thấy hơi chát, sau đó êm miệng ngòn ngọt, cười bảo:


- Thứ tốt, ngươi mồ hôi mồ kê thế kia, cũng uống một chén giải khát đi, lão phu đã mười năm chưa ra khỏi cửa, con cháu đều lo ta chết bên ngoài không cho đi, lão phu thấy bọn chúng xuất phát từ lòng hiếu thảo nên bỏ cái ý đó, giờ xem ra thiệt lớn rồi, mới ra cửa đã gặp điểm lành trăm năm khó gặp, đúng là phúc phận. Nghe nói một mẫu thu hoạch được hơn hai mươi đảm, Thành Đa ngươi là quan thân dân, nói cho lão phu biết, lão phu có nghe nhầm không?

Hoa huyện lệnh vừa uống một bát trà lớn, cười tới mắt chỉ còn cái khe hẹp, đem khoai tây rửa sạch, đưa cho Nhan Chi Thôi:

- Lão trượng đừng cười vãn bối, vãn bối vừa mới tự thu hoạch một mẫu, do thư lại dùng thừng đo đi đo lại, không thể sai được, thu hoạch đúng ba nghìn một trăm sáu mươi hai cân bốn lạng, vì lo do đất màu bạc mà ra, nên lại đo một mẫu khác, chuẩn bị so sánh, từ tình hình hiện giờ mà xét thì chênh nhau không lớn, thứ khoai tây này đúng là điềm lành hàng đầu của Đại Đường.

Nha Chi Thôi nghe vậy cũng cười vui vẻ, chỉ cần thứ này phố biến ở Đại Đường, tất nhiên không cần lo tới nạn đói nữa, cầm củ khoai tây lật đi lật lại, càng nhìn càng thích, lại hỏi Hoa huyện lệnh:

- Thành Đa, thứ khoai tây này làm lương thực ăn có no bụng không?

- No, no chứ, khoai tây vừa là rau củ vừa là lương thực, làm thức ăn vị rất ngon, nấu chín rồi mềm mềm đễ ăn, lão thọ tinh như tiên sinh ăn là lý tưởng nhất đấy.

Nhan Chi Thôi vỗ tay cười lớn:

- Lão phu có thể mua về thưởng thức không, cảm thụ phúc khí điềm lành mang tới, nói không chừng sống thêm được vài năm.

- Nên thế, vãn bối làm chủ tặng lão trượng năm mươi cân, nói ra hổ thẹn, khoai tây này để làm giống cho năm sau, nếu không tặng lão trượng nhiều hơn cũng không sao?

Nhan Chi Thôi lắc đầu:

- Ngươi làm huyện lệnh không dễ, giờ lại đích thân xuống ruộng canh tác, mồ hôi như mưa, không ngại gian khổ vì bách tính, sao lão phu có thể để đức hạnh của ngươi nhiễm bụi, có ba năm cân là đủ, cái đạo lý cha mẹ chết đói chứ không ăn lương giống thì lão phu vẫn hiểu.

Hoa huyện lệnh thấy lão nhân gia mặt mày nghiêm nghị thì gật đầu, quay lại ruộng, chọn ba củ khoai to nhất đưa cho Nhan Chi Thôi, thấy lão phó chuẩn bị trả tiền, vội xua tay:

- Lão trượng tuổi cao đức thiện, vãn bối tặng kính lễ là điều đương nhiên, nếu thu tiền thì vãn bối xấu hổ rồi, ngài yên tâm, thứ tặng ngài do vãn bối tự bỏ tiền, tuyệt đối không phụ tâm ý của lão trượng.

Nhan Chi Thôi lại cười, vỗ vai Hoa huyện lệnh, cùng phó dịch lên xe trâu, xe kẽo cà kẽo kẹt đi về phía Vân gia trang tử.


Chủ bạ đi tới bên Hoa huyện lệnh, nhìn xe trâu đằng xa hỏi:

- Huyện tôn có nhận ra vị lão trượng đó không? Ti chức thấy ông ta khí độ bất phàm, không phải người bình thường.

- Có phải người bình thường hay không không quan trọng, riêng tuổi tác đó đã đủ chúng ta cung kính đối đãi rồi, tặng ba củ khoai tây kết một mối thiện duyên, có gì không làm?

Chủ bạ cười hì hì:

- Khoai tây sản lượng khiếp người, đợi năm sau toàn bộ đất hoang của huyện đều trồng, hoài bão lớn lao của huyện tôn nhất định được thi triển.

- Bớt nịnh bợ đi, làm nhiều vào, ta xéo rồi chẳng phải ngươi thay vị trí của ta sao, đều là chuyện có lợi, tập trung sức vào, năm sau trồng ra khoai tây hẵng mừng cũng không muộn.

Hai người trêu ghẹo nhau quay lại ruộng, nhìn khoai tây đào ra chất thành đống, lồng ngực như có lửa cháy.

Nhan Chi Thôi ngồi trong xe trâu, ngây ra nhìn ba củ khoai tây, nếu như không tận mắt nhìn thấy ông ta nhất định bác bỏ những lời nói nhăng nói cuội về khoai tây, vừa rồi đứng trên bờ ruộng dùng ánh mắt binh thuật đánh giá khoai tây mới được đào ra, lại ước lượng sức nặng của nó là biết Hoa huyện lệnh không nói lão, một mẫu đúng là có thể thu hoạch được ba nghìn mẫu.

Xe trâu leo lên một cái dốc, tới chỗ cao nhất Nhan Chi Thôi bảo xe dừng lại, vén rèm lên nhìn Vân gia trang tử dưới chân núi, dưới ánh mặt trời sáng ngời, toàn bộ trang tử hiện ra trước mắt.

Nối liền với quan đạo là con đường lát đá rộng lớn, xuyên qua tấm biển Vân gia cao lớn, kéo dài tới tận vào trong rặng núi, trong núi thấp tháp mái hiên, xa xa có tiếng chuông truyền tới, làm người ta cảm giác lạc vào chốn đào nguyên.

Một kiến trúc cao lớn cực kỳ bắt mắt dưới chân núi, không cần phải nói cũng biết là Vân phu, xung quanh đều là nhà gạch, ngói đỏ tường xanh, lúc này đã tới giờ cơm trưa, khói bếp màu lam nhạt từ ống khói mỗi nhà bay ra, một khung cảnh yên bình thư thái hiện ra trong tầm mắt.

Cái chợ nhỏ trước Vân phủ rất náo nhiệt, người mua kẻ bán tấp nập, ngay như vừa rồi có rất nhiều xe ngựa đi qua, còn ngửi thấy u hương nhè nhẹ, không biết là nữ quyến nhà ai.

Nhan Chi Thôi lại cười, bảo lão phó quay lại chỗ trồng ngọc mễ, hiện giờ ông ta hứng thú với ngọc mễ hơn xa với vân diệp, tri thức là lương thực của tinh thần, Nhan Chi Thôi nghiên cứu cả đời, không còn câu nệ ngoại vật nữa, ông ta nghiên cứu rất lâu phát hiện mình luôn đi vòng quanh một chỗ, những hoàng đế tốt trên lịch sử không ai không bắt đầu từ cơm ăn áo mặc, chỉ cần bách tính có cơm ăn no, có áo mặc ấm là thiên hạ không có gì không bượt qua được, lật hết sử sách cũng chỉ có hai chữ ăn mặc mà thôi, có ăn mặc, ngoại tộc ngoan ngoãn thần phục, có ăn mặc, học vẫn sẽ đua nở, có ăn mặc, bất kể giang sơn của ai cũng vững như núi.

Bách tính kỳ thực không quan tâm ai là hoàng đế, chính thống hay không cũng chỉ là tiếng chó sủa của đám sĩ tử văn nhân rỗng tuếch, chưa bao giờ ảnh hưởng tới đại cục.

Cho nên ông ta rất mong đợi ngọc mễ có thể đem lại cho mình niềm vui bất ngờ. "Tiểu tử, nếu như ngọc mễ cũng không tệ, lão phu sẽ thừa nhận ngươi là đệ tử thần tiên thực sự" Nhan Chi Thôi tự lẩm bẩm.

---

Đường Chuyên